یک جامعه برای همه سنین !!

روزجهانی معلولان گرامی باد

امروز

باسمه تعالی

يك جامعه براي همه سنين؟

  دکتر محمد کمالی

kamali@mkamali.com

مدتهاست كه زنگ ها به صدا درآمده و عده اي هم فرياد مي زنند كه به صداي زنگ ها گوش فرادهيد، صداي زنگ سالخوردگي!

    اما متأسفانه، برخي اين صدا را نمي شنوند و برخي هم خود را به نشنيدن مي زنند. بار ديگر به 9 مهرماه، روز جهاني سالمندان رسيديم، بي آنكه كارنامه قابل قبولي از خود در اين زمينه ارائه كنيم. تلاش ها و اقداماتي كه از برنامه سوم توسعه براي جلب توجه دست اندركاران به اين موضوع دردست انجام بود، گويا مدتي است كه به سكون بدل شده است. ديگر كسي را ياراي فرياد زدن نيست كه به زودي (سال 1395) بيش از 12 ميليون نفر سالمند بالاي 60 سال در جامعه با انتظارات و نيازهاي بسياري حضور خواهند داشت كه از امروز بايد بدان انديشيد. شايد مثل هميشه بايد به موضوع سالمندان هم شعارگونه و از جنبه صرف ارزشي و فرهنگي نگريست و به اثرات مهم اجتماعي، اقتصادي، بهداشتي و سلامتي و... آن نپرداخت!

    از واقعيت ها نمي توان فرار كرد. تغيير الگوي بيماري ها و جايگزيني بيماري هاي قلبي عروقي، سرطان ها، اختلالات رفتاري، سوانح و حوادث، بيماري هاي روحي، رواني، تغيير بافت جمعيتي، افزايش اميد زندگي، افزايش متوسط طول عمر و افزايش تعداد افراد سالمند در جامعه در حال رخ دادن است.

    بديهي است رسيدن فرد به سالمندي، نيازها و انتظارات جديد و ويژه اي را براي او، خانواده و جامعه پديد مي آورد. حضورش در بين افراد جامعه گونه اي ديگر مطرح مي شود، اوقات فراغت، اياب و ذهاب، دسترسي هايش نوع ديگري معنا مي دهد، بيماري هايش متفاوت با الگوي بيماري هاي دوران ميانسالي مي شود و مراجعاتش به مراكز درماني چندين برابر مي شود. كم تواني در او افزايش مي يابد و نيازهاي درماني، توانبخشي و نيز وسايل كمك پزشكي و توانبخشي (عصا، عينك، سمعك، صندلي چرخدار و...) مورد نياز او افزايش پيدا مي كند. ميزان شيوع ناتواني در گروه سالمندان به بيش از 40 درصد مي رسد.

    موضوع گذران اقتصادي و معيشت او، دغدغه اي است كه محور اصلي زندگي او را تشكيل مي دهد و...

    و امروز سالمندان در جامعه ما در كجا ايستاده اند؟ بدون تعصب و پيش داوري نگاه كنيم. در شعار، آنان را بسيار بزرگ مي داريم، چشم و چراغ و بزرگ خاندان مي ناميم اما مي دانيد بسياري از آنان احتمالاً اين روزها زندگي در آسايشگاهها را به ماندن در جمع ما، ترجيح مي دهند. به گفته يكي از همكاران، آسايشگاه كهريزك ماهانه با مراجعه بيش از 1200 نفر براي سپردن به آسايشگاه مواجه است. و اين اصلاً علامت خوبي نيست. هنوز قادر نشده ايم تا حداقل حقوق دويست هزارتومان براي بازنشستگان را در بسياري از بخش ها پرداخت نماييم. 25 درصد از سالمندان ما تحت پوشش هيچ نوع بيمه اي نيستند. پس تعجب نكنيم اگر بسياري مطلوبتر مي دانند كه به آسايشگاه منتقل شوند. در سن بازنشستگي باز هم به دنبال كار بودن و فرصت اشتغال جوانان را در ادارات و نهادها به خود اختصاص دادن، نه به مفهوم آمادگي جسمي و روحي براي اين كار است، كه از دغدغه اقتصاد و معيشت خانواده است...

    شوراي ملي سالمندان در هاله اي از ابهام گرفتار شده است، تدوين برنامه ملي سالمندان هم قاعدتاً به سرنوشت شورا دچار شده است، وزارت بهداشت آنقدر صنم دارد كه بت عيار سالمندي، موضوعي اورژانس برايش نباشد - حداقل سالهاست كه مي خواهند دوره تخصصي سالمندي را راه اندازي كنند، اما هنوز تعداد متخصصان طب سالمندي در كشور به اندازه انگشتان دودست نمي رسد - شايد هم لزومي به انجام اين كار حس نمي كنند.

     وزارت رفاه هم كه فضاي خالي را مي شكافد و آنقدر فعاليت هاي جنبي برايش مهم است كه به موضوعات اصلي نمي تواند برسد. خطر ادغام و انحلال و ماندن بي محتوا هم كه دائم او را در برگرفته است.

    دقت كنيم روز جهاني سالمندان يعني توجه اساسي به شعار سازمان ملل متحد كه "يك جامعه براي همه و در تمامي سنين"، يعني عنايت به آنها كه عمر خود را براي توسعه جامعه، براي آموزش ما، براي بهبود سلامت ما، براي رفاه ما و... گذرانده اند. يعني بسترسازي براي رفاه، امنيت، آرامش و زندگي بي دغدغه ايشان. دقت كنيم سالمندي در طرفه العيني براي همه فراخواهد رسيد، اينك كه در مسند كار هستيم به فكر آينده باشيم، آينده از راه خواهد رسيد و افسوس براي فرصت هاي از دست رفته چاره ساز نخواهد بود. حسن روزهاي جهاني در تذكر و يادآوري است، يادآ-وري چهره ميليونها انساني كه امروز و فردا چشم به اقدامات ما دارند.

بازگشت به فهرست مقالات