بسمه
تعالي
حضور
کود ک
معلول در
خانواده - قسمت چهارم
کودک نابينا - قسمت اول
دکتر محمد
کمالی
در
قسمت سوم
از نقش پدر و مادر در تشخيص سريع و اقدام به درمان و توانبخشي به موقع سخن
گفتيم ليكن آنچه اهميت دارد اين است كه با توجه به نوع معلوليت ويژگيهاي
خاصي بايد مدنظر والدين قرار گيرد. در اين بحث به موضوع كودك نابينا و
خصوصيات مربوطه در خانواده مي پردازيم. نقص بينايي بر خلاف ساير اختلالات و
نقص ها از ويژگي خاصي برخوردار است، زيرا بروز و جلوه ظاهري اين نارسايي
طبيعي بسيار زودتر از ساير انواع معلوليت ها در ظاهر و رفتار كودك مشخص مي
گردد. نوزادي كه قادر به تعقيب نگاه والدين و اطرافيان نمي باشد و در مقابل
لبخند و تحركات آنان سرد و بي تفاوت باقي مي ماند، نابينايي را در روزهاي
اول تولد آشكار مي كند. در برخورد با اين گونه والدين، همدلي و درك احساسات
و عواطف آنان از موضعي دوستانه همراه با احترام و علاقه مي تواند تا حد
زيادي از احساس تنش و درماندگي والدين بكاهد و آنان را براي كسب شناخت و
پذيرش موضوع آماده سازد.
آگاه ساختن والدين –
بويژه در مورد افراد كم سواد
–
نسبت به علل نابينايي فرزند بايد با واقع بيني و درك موقعيت صورت پذيرد تا
از ايجاد تنش هاي بعدي بين والدين پيشگيري كند. بويژه در اين زمينه به
طريقي بايد عمل كرد كه احساس تقصير و گناه در هيچيك از آنان ايجاد نشود.
نكته
بعدي آگاه سازي پدر و مادر نسبت به وضعيت آينده كودك است. بايد با ارائه
شناختي دقيق از وضعيت تحصيلي و اجتماعي آينده كودكان نابينا و تأكيد بر
جنبه هاي مثبت و اميدبخش زندگي آنان، ترس و نگراني نسبت به آينده را از
خانواده سلب كرد. در اين زمينه برخي روشها مي تواند مؤثر باشد كه مهمترين
آنها بر اساس نوعي الگوهاي موفق در بين افرا نابينا، برقراري ارتباط نزديك
والدين با مراكز توانبخشي و مربيان آموزش كودكان نابينا و ارائه اطلاعات به
آنان در زمينه چگونگي پرورش مهارتهاي خودياري و حواس كودكان و در نهايت
دادن اطمينان خاطر به والدين نسبت به حمايت همه جانبه از آنان و پيگيري
مستمر مشكلات آنان، مي باشد.
آموزش
خانواده و كودك نابينا از همان روزهاي نخستين شناخت و تشخيص مشكل آغاز مي
شود. خدمات مشاوره اي اولين و مهمترين صحنه برخورد خانواده ها با مسائل
آموزشي در مورد كودك نابينا مي باشد كه به دنبال آن آموزش هاي مناسب زير
لازم است به خانواده ها ارائه شود:
1)
نحوه برقراري ارتباطات لمسي و كلامي با كودك
2)
برنامه پرورش حواس، شامل حس لامسه ، شنوايي ، بويايي و چشايي
3)
آموزش مهارتهاي
روزمره زندگي شامل نحوه انجام كارهاي روزانه شخصي ، نحوه برقراري ارتباط با
اشخاص و شناخت موقعيت هاي اجتماعي مانند مشاغل ، اماكن ، و
….
4)
آموزش تحرك و جهت يابي
5)
شيوه هاي تقويت حافظه ، درك كلامي و افزايش معلومات عمومي كودكان نابينا
6)
برنامه اصلاح رفتار و تقويت رفتارهاي مثبت و كاستن رفتارهاي منفي
اصول
آموزش خانواده و كودك نابينا بر موارد فوق استوار است. ان شاءالله
در قسمت پنجم
در مورد هر يك توضيحات بيشتري ارائه خواهيم كرد.
قسمت
پنجم
